Evaluatie 50 bedrijfsbezoeken door Patrick Kiel
Waar liggen voor Leusdense ondernemers en ZZP’ers de grootste uitdagingen tijdens coronatijd? Hoe gaat het met ze en is er een rode draad in ervaringen waar de gemeente eventueel een rol bij kan spelen? Dit zijn vragen waar wethouder Patrick Kiel (EZ) en Accountmanagers Bedrijven Caroline Peeters en Alma Tukker van de gemeente Leusden antwoorden op wilden krijgen tijdens hun toer langs zo’n vijftig bedrijven. De aftrap was op 12 mei bij de HEVG groep. Het afsluitende bezoek vond op 13 juli plaats bij de Mechan Groep in Achterveld. Lees meer over de rode draad uit deze bezoeken.
Coronacrisis bij Leusdense bedrijven
De coronacrisis treft ons allemaal en zeker het bedrijfsleven. Natuurlijk heeft de gemeente veel contact met het economisch veld. Maar komen daarmee wel alle bedrijven in beeld? Zijn er ervaringen die ze liever niet delen? Zijn bedrijven op de hoogte van alle steunmaatregelen en wordt er gebruik van gemaakt? Welke bedrijven worden het meeste geraakt en zijn er ook positieve ontwikkelingen, leerelementen uit de crisis te halen? Deze vragen waren aanleiding om in korte tijd zoveel mogelijk bedrijven te bezoeken. Bedrijven konden zich hiervoor ook zelf aanmelden. Dit heeft geleid tot een grote verscheidenheid aan bedrijfsbezoeken van ZZP-ers met een yoga-studio, communicatie bureau of psychologie praktijk tot diverse horecabedrijven, detailhandel en MKB bedrijven.
Informatief en inspirerend
De bezoeken waren informatief en inspirerend. Doordat Leusden een grote diversiteit aan ondernemers heeft varieerden de ervaringen tijdens corona ook sterk; van letterlijk ‘niets kunnen doen’ tot ‘het beste jaar ooit’. Dit hangt vaak samen met het product of dienst van een bedrijf, maar soms ook met de creativiteit en flexibiliteit van een ondernemer. Een mooi voorbeeld hiervan gaf een schoonmaakbedrijf. Vanuit meedenken met de klant in Coronatijd boden zij bestaande klanten nieuwe contracten aan. Hierbij deden beide partijen wat ‘water bij de wijn’ en konden klanten die minder vaak service nodig hadden toch behouden blijven. Andere bedrijven die nieuwe producten en diensten aanboden zijn de Kringloop Amersfoort – Leusden met een webshop. Een coachingbedrijf (door bewegen) heeft de coronatijd besteed aan de ontwikkeling van nieuwe trajecten zoals coaching tijdens ski-events. Meerdere malen uitten ondernemers de wens om meer maatschappelijk verantwoord te willen ondernemen. Bedrijven richten zich bijvoorbeeld meer en meer op het recyclen van producten en/of zoeken samenwerking met de samenleving om producten hierop beter en duurzamer te laten aansluiten. Hierbij worden soms ook andere verdienmodellen zichtbaar en is de win-win situatie voor alle partijen leidend. Opvallend was dat vrijwel alle bedrijven digitale oplossingen zochten in bijvoorbeeld het verbeteren van de website tot meer geavanceerde digitalisering. Daarom leidde deze ‘noodzaak’ soms onverwacht tot grote vooruitgang!
Veerkracht: ‘Ik ben niet voor niets ondernemer’
Sommige bedrijven hadden meer hinder van de coronaregels. Als fysieke groepslessen verboden worden, kan een digitaal aanbod natuurlijk uitkomst bieden. Maar wanneer dat de deelnemers niet aanspreekt en als zij afhaken, wordt het lastig. Restaurants boden bijvoorbeeld afhaalmaaltijden, maar dat bleek niet altijd de lading te dekken. Voor deze ondernemers waren de steunpakketten dan letterlijk een steuntje in de rug. Opvallend echter was dat ieder zoveel mogelijk op eigen kracht verder wilde. Al betekende dat soms (tijdelijke) omscholing of ander werk en ook werden eigen spaartegoeden ingezet. Toch speelde het niet langer kunnen doen waarvoor men passie heeft, een grotere rol dan het financiële aspect. Met veerkracht hebben ondernemers de schouders eronder gezet. ‘Ik ben niet voor niets ondernemer’, was een veel gehoorde uitspraak tijdens de bedrijfsbezoeken.
Opvallend was dat veel bedrijven bewonderenswaardig creatief en flexibel met hun personeel zijn omgegaan. Het meeste personeel is behouden. Soms werden tijdelijk ploegendiensten ingezet om voldoende afstand op de werkvloer te garanderen, werd (tijdelijk) nieuw werk gecreëerd, of werd in thuiswerkplekken voorzien. Dit heeft er onder meer toe geleid dat veel bedrijven al nadenken over het voortzetten van flexibel (thuis)werken in de toekomst.
Ook was er sprake van een ‘draai’ in de omzet van bijvoorbeeld een stagnering in de verkoop van ‘key producten’, naar een toename in de vraag naar onderdelen en het leveren van meer diverse onderhoudsdiensten. Overigens gaven veel bedrijven aan hinder te hebben van langere levertijden van (deel)producten / materialen. Aangezien dit een wereldwijd probleem is, ondervindt men hiervan thans geen concurrentie nadeel. ‘Iedereen zit in hetzelfde schuitje’.
Groeibranches in de coronacrisis
Daarnaast is gesproken met bedrijven uit de zogenaamde groeibranches in de coronacrisis. Zoals bekend is de groei van diverse branches zoals supermarkten, bouwmarkten, tuincentra, aanbieders van video-streams en chatdiensten, webwinkels, bezorgdiensten, (elektrische) fietsen, en aanbieders van thuisonderwijs juist de pan uit gerezen. Uit deze gesprekken bleek de noodzaak tot een ander soort creativiteit en veerkracht; het inspelen op een plotselinge piek. Hoe ga je daar als bedrijf verstandig mee om? Wat betekent dit voor investeringen? Hoe ziet de toekomst eruit en valt daarop te anticiperen?
De rode draad
De rode draad tijdens de gesprekken was de enorme veerkracht en creativiteit van alle Leusdense ondernemers en de positiviteit waarmee men naar de toekomst kijkt. Als ook dat de steunmaatregelen zeker doel treffen, maar dat veel ondernemers het zoveel mogelijk op eigen kracht willen doen. Dit beeld wordt gestaafd door de economische berichten waaruit blijkt dat de regio Amersfoort/Leusden het goed doet in de peilingen. De gemeente is met recht trots op ondernemend Leusden!
Het is interessant om te kijken of bepaalde trends uit de crisis een mogelijke basis vormen voor de toekomst. Zodat het bedrijfsleven hierop kan inspelen en waarbij de gemeente vanuit maatschappelijk oogpunt kan bezien welke rol daarin belangrijk is. Daarnaast is helder geworden dat (lokale) netwerken van groot belang zijn. Ook in tijden van crisis weten ondernemers elkaar (en de gemeente) dan te vinden en worden er gezamenlijk initiatieven uitgerold, bijvoorbeeld www.steunhorecaleusden.nl