Voor wie is deze opvang?
In de opvanglocatie worden straks maximaal 60 jongeren opgevangen. Het gaat om jongens van 14 tot en met 17,5 jaar. Zij worden ‘alleenstaande minderjarige vreemdelingen’ (amv'ers) genoemd: minderjarigen die zonder ouders, of andere personen die het gezag hebben, naar Nederland zijn gekomen. Deze jongens verblijven nu in Van der Valk hotel Leusden. De meeste jongens komen uit Syrië, Somalië, Eritrea, en Soedan. Voordat zij naar Leusden komen, zijn zij eerst opgevangen in het aanmeldcentrum in Ter Apel. Daar moeten mensen zich melden na aankomst in Nederland.
Waarom is er gekozen voor Speelkamp 22 als opvanglocatie?
Lang niet elke locatie is geschikt als opvanglocatie voor amv'ers. Op basis van het programma van eisen van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) bleek de locatie Speelkamp 22 de enige die geschikt én beschikbaar was. De COA heeft interesse getoond in deze locatie en is op 27 juni 2023 tot koop van het pand overgegaan.
Hoewel de gemeente niet over de aankoop van panden van COA gaat, steunt de gemeente vanuit haar maatschappelijke rol de keuze van COA voor Speelkamp 22. Ook toont de gemeente zich hiermee solidair met andere gemeenten die zich onder leiding van de Commissaris van de Koning van de provincie Utrecht inzetten om voldoende duurzame opvang te realiseren.
Hoe worden omwonenden betrokken en geïnformeerd?
Direct na de aankoop door het COA heeft de gemeente omwonenden per brief geïnformeerd en is een eerste informatiebijeenkomst gehouden. Vanavond is de tweede avond, voor bewoners die tijdens de eerste avond niet konden en voor een grotere cirkel van omwonenden. Gedurende het proces zal de gemeente de bewoners rond Speelkamp 22 op de hoogte houden.
Om iedereen die dat wil een kans te geven om mee te praten gaat de gemeente themabijeenkomsten organiseren. Tijdens deze bijeenkomsten zal in kleine groepjes gesproken worden over zaken in en rond Speelkamp 22. Denk bijvoorbeeld aan thema’s als het proces, veiligheid en inrichting. Bewoners zullen hier nog over worden geïnformeerd, maar kunnen nu al bij de tafel in de ruimte zich hiervoor opgeven.
Uiteindelijk zal een klankbordgroep worden gevormd van omwonenden. Deze groep blijft klankbordgroep ook, nadat de amv'ers hun intrek hebben genomen in de opvanglocatie.
Waarom zijn de bijeenkomsten niet openbaar?
Doordat de bijeenkomsten niet openbaar zijn hebben de omwonenden meer ruimte om vragen te stellen over hun specifieke situatie en zijn de gemeente en COA beter in staat om antwoorden op maat te geven.
Hoe lang blijft deze opvanglocatie?
Naar verwachting gaat de opvanglocatie Speelkamp in het eerste kwartaal van 2024 open. Dit voor een periode van maximaal 10 jaar, met na 5 jaar een evaluatiemoment om te bepalen of de opvanglocatie blijft of niet.
Is de gemeenteraad op de hoogte van de opvang op deze locatie?
Ja.
Hoe worden de jongeren begeleid?
Het COA zorgt voor de dagelijkse opvang van de jongeren waarin zij voorzien worden van de eerste levensbehoeften. Daarnaast richt het COA zich met name op de dagelijkse begeleiding van de jongeren, waarin het COA vooral begeleiding biedt op het gebied van onderwijs, zorg en structuur. Specifiek voor deze groep minderjarigen organiseert COA ook diverse activiteiten. Op www.coa.nl/alleenstaande-jongeren kunt u lezen hoe de begeleiding in z’n werk gaat. Naast COA is Stichting NIDOS betrokken bij de jongeren. Nidos is een onafhankelijke (gezins-) voogdijinstelling. Zij zijn voogd voor de jongeren. Deze taak wordt uitgevoerd door professionals die, met respect voor de eigen culturele achtergrond van de jongere, vanuit betrokkenheid en met specifieke deskundigheid, het belang van de individuele jongere centraal stellen, de regie voeren over zijn ontwikkeling naar zelfstandigheid en ingrijpen wanneer die ontwikkeling op enigerlei wijze dreigt te stagneren.
Gaan de jongeren ook naar school?
Alle kinderen in Nederland vallen tot hun achttiende jaar onder de Nederlandse Leerplichtwet, dus ook de jongeren die straks op de opvanglocatie aan Speelkamp verblijven. Het aanbieden van onderwijs is een wettelijke taak van gemeenten. Het merendeel van de alleenstaande minderjarige vluchtelingen die nu in Van der Valk hotel Leusden verblijven gaan in Amersfoort naar de internationale schakel klas (ISK). Dat doen ze 5 dagen in de week van 8:30 uur tot 14.00 uur.
Is er straks bewaking aanwezig op deze opvanglocatie?
Het COA zorgt straks gedurende 24 uur per dag en 7 dagen per week voor begeleiding. In de avond en nacht gaat het om zogeheten ‘wakkere diensten’, medewerkers die dan aan het werk zijn. Ook is er dag en nacht permanent beveiliging aanwezig. Dit doen we uit voorzorg en voor het handhaven van het normale veiligheidsgevoel. Buiten de locatie is de politie verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde.
Hoe werkt een amv-opvang in de praktijk?
Op de opvang biedt het COA individuele begeleiding, vrijetijdsactiviteiten en 24 uurs begeleiding. De begeleiding wordt gedaan door COA-personeel dat 24 uur per dag de jongeren op de locatie begeleid. Alle kinderen hebben een mentor en vallen onder de voogdij van stichting Nidos. De jongeren mogen niet meer of minder dan jongeren die thuis in een gewone gezinssituatie wonen. De mentor leert de jongere onder andere normen en waarden, hoe je voor jezelf moet zorgen en wat verantwoordelijkheden zijn. Dat is niet vrijblijvend.
Wat doen mentoren precies?
Mentoren begeleiden de jongeren bij hun ontwikkeling naar zelfredzaamheid en volwassenheid. Ook bereiden zij hen voor op hun toekomst in Nederland of het land van herkomst. Dit is echt op maat. Dit kan bijvoorbeeld gaan over zelfzorg en hygiëne, omgangsregels tot aan juridische vraagstukken. Dit doen ze door samen de huidige vaardigheden in kaart te brengen, ontwikkeldoelen te formuleren en deze om te zetten in een begeleidingsplan. De doelen stemmen ze af met de Nidos-jeugdbeschermer. De jongeren werken onder begeleiding van hun mentor aan de doelen en kunnen zo hun zelfstandigheid vergroten. Het COA toetst regelmatig of de jongeren zich veilig voelen, want alleen dan kunnen zij zich goed ontwikkelen. Ook spreken de mentoren jongeren aan op ongewenst gedrag, zowel binnen als buiten de locatie.
Zijn er speciale programma’s?
De dagbesteding bestaat, naast school, ook uit leerzame programma's. Bijvoorbeeld openbaar vervoer (ov)-training, kooklessen, voorlichtingen, enzovoort. Ook recreatieve activiteiten worden aangeboden. De activiteiten worden door het COA georganiseerd en vaak in samenwerking met organisaties in de omgeving en/of vrijwilligers.
Komt er een hek om het terrein?
Dat is op dit moment nog niet bekend.
Tot hoe laat kunnen de jongeren naar buiten?
De jongeren zijn vrij om het terrein op en af te kunnen. Het COA stuurt er wel op aan dat jongeren tijdig binnen zijn en maken hier afspraken over met hen. In de huisregels staat dat het rustig moet zijn in de avonduren. De mentoren spreken jongeren aan op ongewenst gedrag op zowel binnen als buiten de locatie.
Waar kan ik straks terecht als ik overlast ervaar?
Overdag en ’s avonds zijn er 7 dagen per week medewerkers van het COA op de opvanglocatie aanwezig. Bij overlast kunt u deze medewerkers aanspreken. We maken contactgegevens van de locatiemanager tegen die tijd bij de omwonenden bekend.
Wat zal ik merken van de opvanglocatie?
De ervaring leert dat de jongeren veel op de opvang en in de directe omgeving verblijven.
Is de gemeente verplicht mee te werken?
De gemeente Leusden wil vanuit maatschappelijke betrokkenheid vluchtelingen op een goede manier opvangen. De nood is hoog. Alleen al in de provincie Utrecht heeft het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) 4.681 nieuwe opvangplekken nodig. De regering bereidt een spreidingswet voor, waarmee ze gemeenten verantwoordelijk wil maken voor het leveren van locaties voor vluchtelingenopvang, desnoods met dwang. Deze wet treedt naar verwachting in 2024 in werking.
Heeft de gemeente een overeenkomst met het COA gesloten?
Volgende stap is het sluiten van een bestuursovereenkomst met het COA voor de realisatie van de opvanglocatie. Hierin staan werkafspraken over bijvoorbeeld de verbouwing en inrichting van de locatie, de opvang en begeleiding van de amv'ers, benodigde aanpassingen in de infrastructuur, de realisatie van voorzieningen (zoals onderwijs, gezondheidszorg en activiteitenprogramma’s) en de leefbaarheid en veiligheid op en rondom de opvanglocatie.
Kan ik helpen? Wat is er nodig?
Naar verwachting is de opvanglocatie niet eerder dan het eerste kwartaal van 2024 gerealiseerd. Op dit moment is nog niet duidelijk welke hulp er straks nodig is. Als u wilt helpen kunt u zich wel alvast aanmelden als vrijwilliger via info@gastvrijleusden.nl. In 2024 wordt er een bijeenkomst georganiseerd voor alle vrijwilligers. Op dat moment is er meer helderheid over welke hulp er specifiek nodig is.
Ik wil graag meedenken? Waar kan ik mij aanmelden?
In een klankbordgroep nodigen we Leusdenaren uit mee te denken over de verdere invulling van de opvanglocatie aan Speelkamp. Wilt u meedenken en meepraten in de klankbordgroep? Stuur dan een e-mail aan speelkamp@leusden.nl.
Kan ik bezwaar maken tegen de komst van de opvanglocatie aan Speelkamp?
Het COA zal bij de gemeente een vergunning aanvragen voor het tijdelijke (voor de periode van 10 jaar) wijzigen van de bestemming van het gebouw (van bedrijf naar wonen) én voor de eventuele benodigde interne verbouwingen. De aanvraag wordt beoordeeld door de gemeente en het college verleent vervolgens al dan niet een vergunning. Wordt de vergunning toegekend, dan wordt deze gepubliceerd. Inwoners kunnen na publicatie van het collegebesluit binnen 6 weken bezwaar maken bij de gemeente.
Wanneer vraagt COA de benodigde vergunning aan?
De verwachting is dat COA in de maand december de benodigde vergunning zal aanvragen. Eerder heeft de gemeente aangegeven dat de opvang in januari open zal gaan. Aangezien de vergunning nog aangevraagd moet worden, wordt dit dus ook later in het jaar.
Op het moment dat het college de vergunning heeft verleend en deze is gepubliceerd gaat de bezwaartermijn in. Belanghebbenden hebben dan zes weken de tijd om bezwaar in te dienen.
Meer informatie over de opvanglocatie Speelkamp
- Informatie over de activiteiten van het COA en het leven op een opvanglocatie vindt u op www.coa.nl.
- Wilt u goed geïnformeerd het gesprek aangaan over asielopvang of over amv'ers? Neem dan eens een kijkje op www.coa.nl/watiswaar
- Stichting Nidos voert de voogdijtaak uit voor alleenstaande minderjarige vluchtelingen.
- Staat uw vraag er niet bij? Stuur ons een e-mail: speelkamp@leusden.nl.